دیوان فطرت مشهدی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی ارشد رشتۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

چکیده

معزالدین محمدبن المیرزا فخرا معروف به فطرت مشهدی و متخلص به موسوی، از شاعران توانای قرن یازدهم هجری است. از دیوان او سه نسخه در کتابخانۀ مجلس برجای مانده است که مشتمل بر غزلیات، مفردات، رباعیات و قصایدی در مدح امام علی‌­بن موسی الرضا (ع) و شاه مردان مرتضی علی(ع) است که به حدود 1600بیت می‌رسد.
سبک شعری فطرت هندی است که در بین اشعار او با ابراز احساسات عاشقانه، مضمون آفرینی­‌های بدیع و خیال‌پردازی‌­های تازه، تجربیات روزمرۀ زندگی و صور خیال مربوط به این دورۀ ادبی نمود می‌کند. غزلیاتش سراسر حکمت و اندرز است و تخیل کم­‌نظیرش صور خیال را به زیبایی و با الفاظی جذاب در لابه‌لای اشعارش به تصویر کشیده که حاکی از جهان آرمانی آکنده از نیکی، پاکی، ایمان و صفای اوست. از قصاید مدحی‌اش علی‌الخصوص مدح حضرت علی (ع)، بر می‌­آید که وی شیعه بوده و به اهل بیت ارادت داشته است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Divan of Fetrat-e Mashhadi

نویسنده [English]

  • Mojtaba Tavusi
چکیده [English]

Mo'ezz al-Din Mohammad b. Al-Mirza Fakhra, known as Fetrat of Mashhad, with the penname Musavi, is one of the great 11th century A.H./17th CE poets. Of his collection of poetry there are three manuscripts at the Majles Library, which comprise the poet's Ghazals (lyrics), Mofradat (single-distich-verses), Ruba'iyyat, and Qasideh-ha (odes) in praise of Imam Reza and Imam Ali, the total number of the verses adding up to 1,600.
His is the Indian Style that prominently reveals itself in the poet's fine romantic sentiments, novel thematic contents, daily experiences, and the imagery typical of the literary milieu of his time. His Ghazals are imbued with wisdom and counsel, and his exceptional imagination depicts imagery most beautifully and in the most fascinating manner; this all is indicative of the poet's ideal world suffused with virtue, purity, faith and sincerity. It appears from his panegyrics, especially those eulogizing Imam Ali, that Fetrat was Shi'i, with great affection for the Prophet's house.

مراجع

ـ درایتی، مصطفی، 1389، «فهرستوارۀ دستنوشت‌های ایران»، انتشارات کتابخانۀ موزه، تهران.
ـ فطرت مشهدی، میرزا معزّالدین، [بی‌تا]، دیوان، نسخۀ موجود در کتابخانۀ مجلس به شمارۀ 86765.
ـ فطرت مشهدی، میرزا معزّالدین، سفینۀ فطرت، نسخۀ موجود در کتابخانۀ مجلس به شمارۀ 78965.
ـ محمدی، محمدحسین، 1374، بیگانه مثل معنی، انشارات میترا، تهران.
ـ منزوی، احمد، 1382، «فهرستوارۀ کتاب‌های فارسی»، نشر مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران.
ـ نصرآبادی، محمدطاهر، 1378، تذکره، تصحیح محسن ناجی نصرآبادی، انتشارات اساطیر، تهران.
ـ واله داغستانی، علیقلی، 1384، تذکرۀ ریاض الشعرا، تصحیح محسن ناجی نصرآبادی، انتشارات اساطیر، تهران. 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار